Nieprawidłowa cytologia nie musi świadczyć o poważnej chorobie, natomiast jest wskazaniem do przeprowadzenia dokładniejszych badań. Pierwszym z nich jest kolposkopia.
Kolposkopia pozwala w ciągu kilku minut ustalić rozpoznanie, podjąć odpowiednie decyzje dotyczące terapii i w niektórych przypadkach przystąpić od razu do leczenia. Badanie umożliwia wykrycie przedklinicznych postaci raka szyjki macicy (wyleczalność w tym stadium choroby wynosi 100%). Dokładność diagnostyczna kolposkopii dla raka szyjki macicy oceniana jest na 79 – 97%, a cytodiagnostyki – granicach 77 – 98%, podczas gdy dokładność diagnostyczna obu metod stosowanych łącznie ocenia się na 90 – 100%.
Zdrowa szyjka macicy jest kobiecie potrzebna do zajścia w ciążę, donoszenia i urodzenia dziecka w sposób bezpieczny. Niewskazane jest usuwanie nadmiernych fragmentów szyjki czy też jej okaleczanie. Jakikolwiek zabieg na szyjce macicy powinien być poprzedzony kolposkopią, która uniemożliwia błędne rozpoznanie. Zaletą tego badania jest jego nieinwazyjność, bezbolesność i krótki czas trwania. Już po kilku minutach znany jest wynik badania. Kolposkopia może być wykonywana wielokrotnie, jest bezpieczna nawet u kobiet w ciąży.
